Wat is metabolisme?

Metabolisme, of stofwisseling, is de verzameling van alle de biochemische processen die plaatsvinden in onze cellen en organismen. Metabolisme komt van het Griekse 'metabolismos'. Dit betekent omzetting of verandering.

De stofwisseling heeft verschillende functies: 

• Voedingsstoffen omzetten in energie en bouwstoffen
• De bouwstoffen en energie gebruiken als bron voor alle andere biologische processen
• Afvalstoffen verwerken en uitscheiden
• Reserves aanmaken en gebruiken

Tijdens de stofwisseling worden de ingenomen voedingsstoffen afgebroken tot kleinere bouwstenen. Als voedingsstoffen afgebroken worden levert dit de nodige energie voor de werking van onze cellen, de bouwstenen van onze weefsels en organen. Het levert dus de nodige energie voor ons lichaam om te kunnen functioneren. 

Routes en verschillende stofwisselingen

Binnen onze stofwisseling bestaan verschillende stofwisselingsroutes: catabolisme, de afbraakroute van de stoffen waarbij ook de energie vrijkomt en anabolisme, de route voor de opbouw van stoffen. Onze stofwisseling bevat honderden enzymen. Deze zijn nodig voor alle processen in ons lichaam. Naast enzymen zijn er ook transporteiwitten. Deze vervoeren de stoffen in en uit de cellen. Onze weefsels bevatten nog drie andere bestanddelen: suikers (koolhydraten) , eiwitten (proteïnen) en vetten (lipiden). Dan zijn er nog de vitaminen, mineralen en de nucleïnezuren als hulpstoffen. Deze bestanddelen hebben hun eigen specifieke stofwisselingsroute:

Koolhydratenstofwisseling

Tijdens de stofwisseling worden de koolhydraten omgezet tot glucose. Deze wordt opgenomen in het bloed en dankzij insuline in onze spiercellen. Daar wordt het gebruikt als energieleverancier of als opgeslagen als reserve, glycogeen. Glycogeen wordt, als we het nodig hebben, terug omgezet in glucose. Dit is normaal gezien in balans. 

Eiwitstofwisseling

Hierbij worden de proteïnes afgebroken en omgezet tot aminozuren. Een teveel aan aminozuren wordt dan weer omgezet tot vet of glycogeen. 

Vetmetabolisme

Hierbij worden de verschillende soorten vet in ons lichaam omgezet tot vetzuren.

Cholesterolstofwisseling

Cholesterol is een deel van ons lichaam. 70% wordt aangemaakt door de lever. 30% komt uit ons voedsel. Bij cholesterol heb je LDL en HDL partikels, of de slechte en de goede cholesterol. LDL voert de cholesterol via de bloedvaten naar ons weefsel. HDL voert cholesterol van de weefsels naar de lever. Een evenwicht tussen beide is belangrijk. Te veel slechte cholesterol kan vernauwingen in de aders doen ontstaan. 

Ons totaal metabolisme is opgedeeld in drie verschillende onderdelen: Het Basaal Rust Metabolisme (BRM), 60 tot 70% in van het dagelijkse energieverbruik. De dieet geïnduceerde thermogenese, 10% van het dagelijkse energieverbruik en het activiteitafhankelijk verbruik, 20 tot 30% van het energieverbruik voor zijn rekening. Een evenwicht in onze stofwisseling is belangrijk. Een verstoring kan leiden tot overgewicht of ziektes zoals diabetes. Een gevarieerde voeding in combinatie met een actieve levensstijl kan dit voorkomen.