Oorzaken kanker

Eén bepaalde oorzaak voor kanker geven is onmogelijk. Kanker is altijd een gevolg van mutaties of defecten in het DNA. Die mutaties kunnen verschillende oorzaken hebben.

Het menselijk lichaam is opgebouwd uit miljarden cellen. Bovendien maakt het voortdurend nieuwe cellen aan, zodat het kan groeien en beschadigde en oude cellen vervangen. Nieuwe cellen ontstaan door celdeling. Elke cel bevat erfelijk materiaal of DNA dat bepaalt wanneer de cel moet delen en wanneer de deling moet stoppen. Als er fouten optreden in de genen die de deling en groei van een cel regelen, gaat de cel zich ongecontroleerd verder delen en ontstaat er een tumor of een gezwel.

Verschillende factoren, zowel interne als externe kunnen verantwoordelijk zijn voor het ontstaan van kanker.

Interne factoren de kanker kunnen veroorzaken

Erfelijk

Bepaalde mutaties of fouten in de genen zijn overdraagbaar. Zo bijvoorbeeld bij borstkanker of eierstokkanker. Als borstkanker in de familie voorkomt, is het risico op het krijgen van borstkanker groter. Als borstkanker bij een verwant in eerste graad voorkomt (moeder, zus of dochter) is het risico op het krijgen van borstkanker zelfs tot dubbel zo groot.

Ziekteverwekkers

Verschillende virussen en bacteriën worden gezien als belangrijke oorzaak van bepaalde soorten kanker. Hier vind je een paar voorbeelden:

Humaan papillomavirus: vergroot het risico op het krijgen van bepaalde soorten kankers, vooral baarmoederhalskanker, maar ook kanker van de vagina, schaamlippen , penis en anus. Het virus is overdraagbaar via seksueel contact.

Schistosomiasis: parasitaire wormen kunnen blaas- en darmkanker veroorzaken.

Epstein-Barrvirus: Ziekte van Hodgkin, Burkittlymfoom

Helicobacter pylori: bacterie die in de maag voorkomt en in zeldzame gevallen maagkanker veroorzaakt.

Wie een verzwakt immuunsysteem heeft, is vatbaarder voor bepaalde soorten kankers. Een verzwakt immuunsysteem leidt er immers toe dat lichaamsvreemde stoffen als virussen en bacteriën minder goed gestopt kunnen worden.

Externe factoren die kanker kunnen veroozaken

Een heel aantal risicofactoren worden mee verantwoordelijk gehouden voor het ontstaan van kanker: roken, blootstelling aan chemische stoffen (asbest, benzopyreen, enz.), te weinig fysieke activiteit, overgewicht, overmatig alcoholgebruik, onbeschermd seksueel contact, te veel zonnen (UV-stralen), blootstelling aan radioactieve straling, bepaalde hormonen, enz.

Verantwoordelijk voor het ontstaan van kanker zijn mutaties of defecten in het DNA. Die mutaties kunnen verschillende oorzaken hebben. Zo zijn bepaalde mutaties erfelijk. Andere mutaties worden veroorzaakt door ziekteverwerkers (virussen en bacteriën).  Ten slotte zijn er nog mutaties die veroorzaakt worden door UV-straling, ioniserende straling of bepaalde chemische stoffen. Om echt kanker te krijgen moeten de mutaties voorkomen in die genen die betrokken zijn bij het reguleren en controleren van de celdeling.