Symptomen van open rug

De patiënt met spina bifida vertoont een complex ziektebeeld met allerlei aspecten waarvoor al spoedig na de geboorte behalve van de kinderarts, de aandacht van een aantal andere specialisten wordt vereist.

Neurologische afwijkingen

Van de verschillende afwijkingen die de patiënt kan vertonen, zijn de neurologische afwijkingen de belangrijkste. Van het blootliggend ruggenmerggedeelte is de functie geheel of gedeeltelijk uitgevallen. Er bestaat dus in meer of mindere mate een verlamming van de beenspieren en een gevoelsstoornis in de benen, samenhangend met de plaats van de myelomeningocèle.

Bij een sacrale myelomeningocèle zijn het alleen de onderbenen en voeten waarvan de spieren verlamd zijn en waarin het gevoel is gestoord. Bij lumbale of nog hoger gelegen myelomeningocèles breiden de stoornissen zich uit over de bovenbenen of zelfs de onderbuik. Patiënten met sacrale en laag-lumbale myelomeningocèles blijken later in veel gevallen te kunnen lopen, al dan niet met behulp van beugels.

Enkel de patiënten met hoog-lumbale en thoracale myelomeningocèles zijn zeker op een rolstoel aangewezen.

Vele patiënten met spina bifida ontwikkelen voor of na de geboorte een hydrocefalie (waterhoofd), dit kan echter al voor de geboorte zijn begonnen. Door geregeld de hoofdomvang te meten kan worden vastgesteld of het hoofd te snel in omvang toeneemt. Eventueel kan een echografie van de schedel worden verricht. Op een echografie kan men zien of de hersenkamers verwijd zijn.

Het verstandelijke vermogen van spina bifida patiënten is meestal normaal, vooral als de behandeling van de hydrocefalie goed onder controle is. Patiënten bij wie de hydrocefalie reeds lang voor de geboorte aanwezig is, of die vaak problemen hebben van verstopping van het shuntsysteem, blijken een intellectuele achterstand te hebben.

Orthopedische afwijkingen

De gestoorde functie van het ruggenmerg die al voor de geboorte bestaat, kan ook de ontwikkeling van de benen hebben beïnvloed (klompvoetjes,uit de kom liggende heupen…).

Ook na de geboorte heeft de verlamming van allerlei spieren een ongunstige invloed op de groei van de wervelkolom, waardoor er voorwaartse en zijwaartse verkrommingen kunnen ontstaan.

Symptomen die later opduiken

De Chiari (Arnold-Chiari) misvorming is een bekende afwijking die vele spina bifida-patiënten hebben. Hier liggen de onderste uitlopers van de kleine hersenen die normaal boven het achterhoofdsgat liggen,te laag. Ze verstoppen hierdoor de uitstroom van het hersenvocht uit de hersenkamers, maar over het algemeen geven ze geen klachten. Soms geven ze aanleiding tot nekklachten, slikstoornissen of loopstoornissen, wat duidt op beknelling van het verlengde merg.