Symptomen borderline-persoonlijkheidsstoornis

Bij iemand met een borderlinestoornis kunnen de gevoelens, gedachten en het gedrag van moment tot moment heel erg veranderen. Iemand met borderline is impulsief, weet vaak niet wat hij wil, verandert snel van mening en van gedachte. Voor anderen is dit gedrag moeilijk te begrijpen. Symptomen die typisch zijn bij een borderline-persoonlijkheidsstoornis zijn:

• Impulsiviteit: een borderliner neemt vaak beslissingen zonder er lang over na te denken. Zo kan hij uit het niets een relatie beëindigen, een gekke aankoop doen of ontslag nemen. De volgende dag kan hij al van gedachten veranderd zijn.
• Zwart-wit denken: mensen met een borderlinestoornis delen de wereld op in uitersten. Ze vinden iets geweldig ofwel verschrikkelijk. Grijs bestaat niet in hun gedachtegang.
• Wisselende relaties/vriendschappen: borderliners verwachten heel veel van anderen en worden zo snel teleurgesteld. Een klein meningsprobleem kan er al voor zorgen dat ze de relatie verbreken. Maar tegelijkertijd hebben ze een grote angst om in de steek gelaten te worden en denken ze vaak dat ze afgewezen worden.
• Stemmingswisselingen: mensen met borderline hebben het vaak moeilijk om hun emoties in de hand te houden. Ze kunnen zich het ene moment nog heel goed voelen en het andere moment heel slecht. Ze reageren vaak overdreven op bepaalde situaties.
• Dissociëren: mensen met borderline hebben soms het gevoel er niet volledig bij te zijn. Ze krijgen dan een soort van black-out.
• Zelfverwonding: veel mensen met borderline verwonden zichzelf door bijvoorbeeld in hun arm te krassen of met een sigaret te branden. Dit doen ze omdat hun negatieve gevoelens (angst, kwaadheid, enz.) te hevig zijn. Zelfbeschadigend gedrag komt wel niet bij alle borderliners voor.
• Zelfdoding: doordat borderliners zich vaak zo verward, ongelukkig en wanhopig voelen, zullen zij sneller een eind aan hun leven willen maken.

Deze kenmerken van borderline-persoonlijkheidsstoornis komen het sterkst tot uiting als de patiënt de leeftijd heeft van een jong-volwassene. Bij 30’ers en 40’ers kunnen de symptomen erg minderen. De diagnose Borderline wordt driemaal vaker gesteld bij vrouwen dan bij mannen, maar dat betekent niet dat de stoornis ook vaker voorkomt bij vrouwen. Bij vrouwen worden de problemen ook sneller herkend dan bij mannen. Mannen komen door hun stoornis vaker in aanraking met het gerecht. Bij veel borderliners komen mishandeling, verwaarlozing en seksueel misbruik in de jeugdjaren voor.