Oorzaken hypothyreoïdie

De schildklier is een belangrijk orgaan dat hormonen aanmaakt die de energiehuishouding van het lichaam reguleren. Bij een traag werkende schildklier of hypothyreoïdie worden er te weinig hormonen aangemaakt, waardoor het functioneren van het lichaam in gedrang komt. Wat kan nu precies de werking van de schildklier vertragen? We zetten even de voornaamste oorzaken van hypothyreoïdie op een rijtje.

1. De ziekte van Hashimoto

Dit is een auto-immuunreactie waarbij je lichaam antistoffen aanmaakt die je eigen schildklier gaan bestrijden. Dit betekent dus eigenlijk, zoals bij alle auto-immuunreacties, dat je afweersysteem op hol slaat. Vrouwen krijgen veel vaker dan mannen last van de ziekte van Hashimoto.

2. (Gedeeltelijke) verwijdering van de schildklier na operatie

Het kan gebeuren dat men bij patiënten die reeds leden aan een schildklieraandoening teveel schildklierweefsel weghaalde bij een operatie. Dit hindert en vertraagt de werking van de schildklier.

3. Dysfuncties in de hypothalamus of hypofyse

Soms ligt de oorzaak van een traag werkende schildklier niet in de schildklier zelf, maar in de organen in de hersenen die de schildklier sturen. Het gaat hier om de hypothalamus en hypofyse. Wanneer deze organen beschadigd worden door een letsel, of inwendig door bijvoorbeeld kanker, kan de werking van de schildklier gestoord worden.

4. Genetische afwijkingen

Zo’n 0,03 percent van de bevolking wordt geboren met een afwijking aan de schildklier. Dit wilt zeggen dat de schildklier bij geboorte onvolledig is, of soms zelfs helemaal niet aanwezig is. Dankzij medische ontwikkelingen kan deze afwijking onmiddellijk na de geboorte vastgesteld worden, waarna men meteen met een behandeling kan starten.

5. Goitrogenen in voedingsmiddelen

Er zijn enkele natuurlijke voedingsmiddelen die (bij overmatige inname) de werking van de schildklier kunnen verstoren. Deze etenswaren worden goitrogenen genoemd. Het gaat enerzijds om producten afgeleid van soja en anderzijds om zogenaamde crucifere groenten. Dit is een groentenfamilie waartoe o.a. (bloem)kool, spruiten, broccoli en raap behoren.

6. Jodiumtekort

Dit was vroeger de voornaamste oorzaak van schildklierproblemen wereldwijd. In het Westen is deze oorzaak sterk teruggedrongen, door het toevoegen van jodium aan keukenzout. Elders in de wereld blijft jodiumtekort een belangrijke oorzaak van hypothyreoïdie. Een tekort aan jodium verstoort de stofwisseling en kan leiden tot ontwikkelingsproblemen zoals cretinisme. Dit is een vorm van dwerggroei die gepaard gaat met geestelijke achterstand.