Oorzaken van slapeloosheid

Wanneer je lijdt aan ernstige slapeloosheid kan je dagen, weken of zelfs maanden niet slapen. Er kunnen verschillende redenen voor slapeloosheid zijn. Insomnie of slapeloosheid is vaak een gevolg van onderliggende oorzaken, bijvoorbeeld mentale problemen, pijn of medicatie. Er is daarenboven een relatie tussen leeftijd en slapeloosheid: hoe ouder je wordt hoe minder slaap je nodig hebt en hoe gevoeliger je wordt voor slapeloosheid.

Oorzaken: waarom kan ik niet slapen?

  • Stress: Wanneer je zorgen hebt, bijvoorbeeld over werk, school of gezondheid, kan dit je nachtrust aantasten. Plotse, ingrijpende gebeurtenissen zoals een overlijden kunnen het ook moeilijk maken om je te ontspannen en te slapen.
  • Nerveuze gevoelens: Wanneer je gespannen en nerveus bent zal je niet snel in slaap vallen omdat je lichaam niet ontspannen kan worden. Je ligt te woelen en te draaien in bed.
  • Depressie Door een chemische storing in je hersenen kan je bij een depressie te veel of juist te weinig slapen. Sommige mensen met depressie liggen dagen in bed, anderen kunnen helemaal niet slapen. Beide situaties kunnen slapeloosheid tot gevolg hebben.
  • Medicatie: Geneesmiddelen die je nachtritme kunnen verstoren zijn onder andere antidepressiva, medicatie voor het hart en de bloeddruk, oppeppers zoals Rilatine, allergiemedicatie en cortisone. 
  • Cafeïne, nicotine en alcohol: Koffie, thee, cola en andere cafeïnehoudende middelen zijn welgekende stimulansen. Cafeïne drinken in de namiddag kan je nachtrust beïnvloeden. Nicotine in tabak is een andere middel dat slapeloosheid kan veroorzaken. Alcohol daarentegen zorgt ervoor dat je snel in slaap valt, maar belet dat je in een diepe slaap komt.
  • Medische aandoeningen: Als je last hebt van chronische pijn en als de pijn het onmogelijk maakt om te slapen, kun je na verloop van tijd ernstige slapeloosheid ontwikkelen. Pijnlijke ziekten zoals artritis, kanker, hartaandoeningen, diabetes en longziekten kunnen slapen vermoeilijken. Zorg ervoor dat je lichamelijke aandoeningen grondig behandeld worden om insomnie te voorkomen. Een pijnstiller nemen voor bedtijd kan soelaas brengen.
  • Aanpassingen aan je leefritme: Reizen, laat werken of op onregelmatige tijden opstaan kan je biologisch ritme beïnvloeden waardoor je mogelijk te maken krijgt met slapeloosheid.
  • Slechte slaapgewoontes: Slechte slaapgewoontes - zoals een wisselend slaappatroon, inspanningen voor het slapen gaan, een onaangename slaapomgeving of te veel in bed liggen - kunnen uiteindelijk slapeloosheid veroorzaken
  • “aangeleerde” slapeloosheid: Dit is een vorm van slapeloosheid die is aangeleerd doordat je teveel piekert en je te veel focust op het (niet kunnen) slapen. Door dat gepieker kan je geen slaap vatten.
  • Ouderdom is een bijkomende oorzaak van slapenloosheid. Hoe ouder je wordt hoe meer kans op slapeloosheid. Te laat en te veel eten kan de slaap bovendien belemmeren.