Oorzaken melanoom
Melanoom is de meest schadelijke vorm van huidkanker. Hoewel melanomen het minst voorkomen van alle huidkankers, veroorzaken ze de meeste doden. Dat komt doordat het melanoom zich makkelijk verspreidt naar andere delen van het lichaam.
Melanoom komt voor wanneer er iets verkeerd loopt in de pigmentcellen of melanocyten van het lichaam die kleur geven aan het lichaam. Normaal ontwikkelen huidcellen zich op een gecontroleerde manier. Gezonde nieuwe cellen duwen de oudere cellen naar het oppervlak van de huid. Daar sterven ze en worden ze uiteindelijk afgeworpen.
Maar bij beschadiging van het DNA is er geen controle meer over de nieuwe cellen. Uiteindelijk zal zich een massa kankercellen vormen. Hoe dat DNA in de huidcellen beschadigd wordt en hoe dit precies leidt tot melanoom wordt nog steeds onderzocht. Kanker is een complexe ziekte die vaak het gevolg is van een combinatie van factoren. Toch kunnen we stellen dat in het geval van melanoom blootstelling aan UV-licht een van de belangrijkste oorzaken is.
UV-stralen
UV-stralen worden geproduceerd door de zon. We kunnen het onderverdelen in drie golflengtes: UVA, UVB en UVS. Enkel UVA- en UVB-stralen bereiken de aarde. Ook zonnelampen en -banken produceren UV-stralen.
UVB-licht activeert oncogenen, een soort gen dat normale cellen in kankercellen kan veranderen. Maar het is UVA-licht dat meestal melanocyten beschadigt en melanoom veroorzaakt. Zonnebanken en -lampen produceren vooral UVA-straling.
Andere risicofactoren
Lichte huid
Mensen met een lichte huid zijn minder goed beschermd tegen schadelijke UV-straling. Zij hebben immers minder of geen pigment (melanine) in hun huid. Als je blond of rood haar hebt, lichtgekleurde ogen en je snel sproetjes krijgt of snel verbrandt door de zon, is het risico dat je melanoom krijgt groter dan bij iemand met een donkere huid.
Hoewel het minder vaak voorkomt, kunnen ook mensen met een donkere huid melanoom krijgen. Bij deze mensen wordt melanoom vaak pas vastgesteld in een later stadium, wanneer het minder goed te behandelen is. Opletten is dus ook bij hen de boodschap.
Zonnebrand
Iedere keer dat je verbrandt, verhoog je je risico op melanoom. Mensen die als kind of als tiener een of meerdere keren zwaar verbrand zijn, hebben een hoger risico als volwassene melanoom te krijgen.
Moedervlekken
Als je een dysplastische naevus hebt, een moedervlek met een vage begrenzing, een onregelmatige vorm en pigmentatie, ben je vatbaarder voor melanoom.
Erfelijke factor
Als iemand in je familie, zoals een van je ouders, je broer, je zus of je kind, melanoom had, loop je zelf ook een groter risico het te ontwikkelen.