Hoogteziekte
Hoogteziekte, soms ook wel AMS of Acute Mountain Sickness (acute bergziekte) genoemd, kan levensbedreigend zijn. Dit kan optreden wanneer iemand te snel op een grote hoogte zit, zonder dat het lichaam de tijd en kans krijgt om zich aan te passen.
Wat zijn de symptomen?
Hoogteziekte kan je herkennen aan hoofdpijn, misselijkheid, duizeligheid, uitputting, ademhalingsproblemen, slaapproblemen, irritatie en lichtschuwheid. Al zal je pas last krijgen van deze symptomen enkele uren nadat je je op grote hoogte bevindt. Mensen die bv. op skivakantie zijn of op een verre reis in de bergen zoals de Himalaya, wijten deze symptomen vaak aan een lange, vermoeiende reis.
In ernstige gevallen kan hoogteziekte longoedeem of hersenoedeem (vocht op de longen of op de hersenen) veroorzaken. In dat geval is er dringende medische hulp nodig.
Wat veroorzaakt hoogteziekte?
Het zuurstofpercentage is op elke hoogte constant (21%). De atmosferische druk neemt echter wel af naarmate we hoger klimmen. Hierdoor krijgen we minder zuurstof binnen en wordt het ademen bemoeilijkt. Deze aanpassing of acclimatisatie kan even tijd vragen van het lichaam, waardoor het (tijdelijk) in moeilijkheden kan geraken.
Een hoogte van 2500 meter boven de zeespiegel is voldoende om voor een lichte vorm van hoogteziekte te zorgen. De ernstigere symptomen treden op bij een hoogte van 3600 meter en hoger.
Wat gebeurt er met het lichaam op grote hoogte?
Het lichaam ondergaat twee fases op grote hoogte. Eerst is er de acute fase waarbij men onmiddellijk sneller begint te ademen en de hartslag stijgt. Dit is het beschermingsmechanisme van het lichaam om zuurstoftekort in de weefsels tegen te gaan.
Na acht à tien dagen begint de chronische fase waarbij er meer rode bloedcellen worden aangemaakt. Deze rode bloedcellen zorgen ervoor dat er meer zuurstof in het bloed kan worden vervoerd en dat de uithouding verbetert.
Wie kan er te maken krijgen met hoogteziekte?
Er is geen bepaalde risicogroep. Sommige mensen krijgen het, anderen niet. Leeftijd, geslacht of conditie heeft geen invloed, enkel de individuele aanpassingscapaciteit is van belang. Al heeft iemand die reeds eerder hoogteziek geweest is een grotere kans dit weer te worden, net als mensen met obesitas (aangezien zij sowieso meer problemen hebben met ademhalen) en goed getrainde, sportieve, jonge mensen (omdat zij sneller boven zijn en hun lichaam nog minder tijd krijgt om te acclimatiseren).
Hoe vaak komt hoogteziekte voor?
Bij mensen die vaak grote hoogtes opzoeken, zoals bergbeklimmers en skiërs, komt hoogteziekte vanzelfsprekend vaker voor. Zo waarnemen 75% van de mensen die zich op een hoogte van 3000 meter bevinden milde symptomen.