Coeliakie

Coeliakie is een chronische darmaandoening die veroorzaakt wordt door een aangeboren glutenintolerantie. Gluten zitten vooral in tarwe, rogge, gerst en haver. Als je lang rondloopt met coeliakie zonder je dieet aan te passen, kan de ziekte grote schade aanrichten aan je dunne darm. Soms is die schade zo erg dat de dunne darm de nodige voedingsstoffen niet kan opnemen. Dat kan dan leiden tot ondervoeding en andere aandoeningen zoals osteoporose of bloedarmoede.

Veel mensen hebben niet in de gaten dat ze lijden aan coeliakie en passen daarom ook hun eetgewoonten niet aan. Het is namelijk noodzakelijk om een glutenvrij dieet te volgen. Hier kan je meer lezen over wat coeliakie is, hoe je het kan herkennen en wat je moet doen als je aan deze ziekte lijdt.

Symptomen coeliakie

De symptomen variëren van persoon tot persoon. Sommigen zullen misschien zelfs helemaal geen symptomen hebben. De meerderheid van de patiënten zal echter de volgende symptomen ondervinden:

• Vermoeidheid
• Diarree
• Pijn of krampen in de onderbuik
• Indigestie
• Winderigheid
• Opgeblazen gevoel
• Gewichtsverlies

Wanneer de aandoening onbehandeld is gebleven, kan het zijn dat de dunne darm een aantal essentiële voedingsstoffen niet meer opneemt. Een gebrek aan calcium en vitamine D kunnen leiden tot osteomalacie en osteoporose. Een tekort aan vitamine B12, ijzer en folaat kan bloedarmoede tot gevolg hebben.

Kinderen die coeliakie hebben kunnen ook de volgende symptomen hebben:

• Een tragere groei en gewichtsverlies
• Een tragere ontwikkeling
• Irritatie
• Een opgezwollen buik

Oorzaken van coeliakie

De juiste oorzaken van coeliakie zijn nog altijd niet geweten. Wel heb je een hoger risico om coeliakie te hebben wanneer:

• de ziekte in je familie zit. Kijk dus even je familiegeschiedenis na.
• je van Europese afkomst bent.
• je andere medische aandoeningen hebt die je immuunsysteem aantasten, zoals diabetes type 1 of reumatische artritis.

Diagnose coeliakie

Het is niet altijd even makkelijk om coeliakie te ontdekken, omdat de symptomen zo verschillen van persoon tot persoon. Wanneer jijzelf of je dokter een vermoeden heeft dat je aan deze aandoening lijdt, zal je een aantal bloedtesten moeten ondergaan om te zoeken naar afweerstoffen. 

Als er een hoog aantal afweerstoffen wordt aangetroffen, zal er een biopsie worden uitgevoerd, wat betekent dat de arts wat van je weefsel onder een microscoop zal onderzoeken om zo naar bewijs te zoeken van schade aan de dunne darm. Vooraleer de biopsie kan worden uitgevoerd, zal je een endoscopie moeten doorstaan. Men zal met een buisje via je slokdarm in je maag en dunne darm gaan om daar wat weefsel af te nemen.

Verdere bloedtesten zullen uitwijzen of je een tekort hebt aan bepaalde voedingsstoffen zoals ijzer, calcium en vitamine D.

Behandeling coeliakie

Een behandeling tegen coeliakie bestaat er niet. Je zal voor de rest van je leven een glutenvrij dieet moeten volgen om te symptomen te verlichten. In de meeste gevallen zullen de symptomen vrij snel en dramatische worden teruggedrongen. Het kan echter wel zijn dat het dieet niet onmiddellijk aanslaat en je voorlopig bijkomende medicatie nodig hebt, al is dit maar nodig bij een kleine minderheid.

Je dieet houdt in dat je voedsel dat gluten bevat, vervangt door glutenvrije voedingsmiddelen. Gewoon brood, pasta, ontbijtgranen of koekjes zal je dus niet meer kunnen eten, maar moeten vervangen door alternatieven op basis van bijvoorbeeld rijst, maïs en soja. Een diëtist zal je op de goede weg helpen om je eetgewoonten aan te passen.

Sporen van gluten kunnen ook in andere voedingswaren zitten. Je zal dus leren om de labels goed te lezen alvorens iets in de winkelkar te laden.

Let ook op met het nemen van nieuwe medicijnen. Vraag steeds advies aan je dokter of apotheker.