Symptomen van Tourette

Wie aan het syndroom van Gilles de la Tourette denkt, denkt vaak meteen aan vloeken en schelden. Tourette houdt echter veel meer in en kan veel verschillende symptomen hebben.

Soorten tics

Eerst en vooral moet er een onderscheid gemaakt worden tussen de tics. Zo is er een onderscheid tussen motorische tics die een invloed hebben op de motoriek (bewegingen dus, bv. met het hoofd schudden) en vocale tics die een invloed hebben op de stem (geluiden dus, bv. elk laatste woord van een zin herhalen). Deze tics worden verder opgedeeld in lichte tics en een ergere vorm van tics.

Bij een lichte tic vindt een kleine beweging plaats waarbij er slechts één spier wordt gebruikt (bv. knipperen met de ogen) of wordt er slechts een simpel geluid geproduceerd (bv. kuchen). Ernstige tics daarentegen houden meer fysieke bewegingen in (bv. met de benen stampen) of het uitspreken van een lange zin. (bv. elke laatste zin in een gesprek herhalen).

Tourettepatiënten hebben gewoonlijk twee motorische tics en één vocale tic. Geen twee mensen met Tourette hebben hetzelfde ziektebeeld en dezelfde tics. Er zijn dan ook ontelbaar veel tics. Hieronder de meest voorkomende: 

Motorische tics

Lichte tics

• Met de ogen knipperen
• Het hoofd schokken
• De neus optrekken
• Tandenknarsen
• Met de ogen rollen
• De nek draaien
• Met de schouders 

Ernstige tics

• Met het hoofd schudden
• Tegen objecten slaan of schoppen
• Springen
• Rillen
• Zichzelf of anderen aanraken
• Bewegingen van anderen kopiëren
• Obscene gebaren maken

Vocale tics

Lichte tics

• Kreunen
• De keel schrapen
• Hoesten
• Schreeuwen
• Snuiven
• Piepen
• Blazen

Ernstige tics

• Andermans zinnen herhalen
• Dezelfde zin steeds weer herhalen
• Ongepaste of obscene woorden en zinnen schreeuwen

Voorspelling van een tic

Net voor er een tic gaat opkomen krijgen Tourettepatiënten een zeker signaal. Ze voelen zich ongemakkelijk of ondervinden een ongewoon fysiek symptoom. Deze symptomen worden voorspellende gevoelens of voorspellende sensaties genoemd. 

Voorbeelden hiervan zijn: een brandend gevoel in de ogen dat enkel lijkt weg te gaan door te blijven knipperen, spierkramp die enkel weg lijkt te gaan door de spier op te spannen of door de spier uit te strekken, een droge en een pijnlijke keel waarbij enkel keelschrapen de oplossing lijkt te bieden, pijnlijke gewrichten die enkel verholpen lijken te kunnen worden door met het gewricht te draaien. 

Wanneer worden tics meestal uitgelokt?

In tijden van stress, angst, vermoeidheid, ziekte of opwinding worden de tics meestal erger. Tijdens een leuke activiteit waarbij een hoge concentratie vereist is daarentegen, zijn de tics minder erg, bijvoorbeeld bij het spelen van een computerspelletje, het lezen van een boek leest of tijdens een competitieve sport. Ook zijn tics vaak minder erg als je opvalt, bijvoorbeeld in een klaslokaal. Tourettepatiënten kunnen hun tics dan meestal onderdrukken, waarna ze plots als het ware uitbreken.