Iedereen maakt het wel eens mee. Nog even een hemd strijken voor het uitgaan en nadat je vertrokken bent slaat de twijfel toe: is dat strijkijzer wel uit? De drang om terug te keren is vaak groot en de meesten zullen dat ook effectief doen. Maar stel dat het niet bij 1 keer blijft en dat je wel duizend keer wil terugkeren. En iedere keer neemt de onzekerheid toe.
Dat is hetgeen waar mensen met de obsessieve-compulsieve stoornis (OCS) of dwangneurose dagelijks mee moeten leven. Het is een psychische aandoening die mensen aanzet tot het hebben van dwanggedachten (obsessies) en dwanghandelingen (compulsies). Ongeveer 2,6% van de bevolking lijdt aan dwangneurose. Het komt evenveel voor bij mannen als bij vrouwen.
Obsessies (dwanggedachten)
Obsessies worden omschreven als steeds terugkerende, aanhoudende en ongewenste gedachten, die ons zodanig opgedrongen worden door onszelf, dat we ze niet meer onder controle hebben. In tegenstelling tot waangedachten, is men bij dwanggedachten perfect bewust van het feit dat ze aanwezig zijn. Bekende voorbeelden zijn: ‘mijn handen zijn vuil, dus ik moet ze wassen’ of ‘de gaskraan is niet gesloten’. Het is ook mogelijk dat bepaalde beelden, getallen of geluiden gevreesd worden. Voorbeelden hiervan zijn angst voor het getal 13 of 666 (het getal van de duivel).Compulsies (dwanghandelingen)
Compulsies zijn steeds terugkerende handelingen die worden uitgevoerd om de angstgevoelens (als gevolg van de dwanggedachten) te onderdrukken of neutraliseren. Voorbeelden zijn de handen wassen als gevolg van smetvrees of terugkeren naar huis om te controleren of de gaskraan gesloten is. Het is ook mogelijk dat de handelingen mentaal zijn. Voorbeelden zijn dan herhaaldelijk tellen tot een bepaald getal of een bepaalde zin steeds opnieuw herhalen in het hoofd.Gevolgen van dwangneurose
Dwangneurose heeft een sterke invloed op het welzijn van de patiënt. Deze wordt namelijk de hele dag achtervolgd door angstgevoelens, waardoor functioneren op een normale manier bemoeilijkt wordt. Een normaal sociaal leven is dan ook vaak onmogelijk. Vandaar dat het belangrijk is OCS op gepaste manier te behandelen.
